„Love Boat Captain” to napisana przez Eddiego Veddera i Booma Gaspara pełna emocji kompozycja, która odnosi się do autentycznego wydarzenia związanego z historią zespołu. W czerwcu 2000 roku Pearl Jam wystąpił na słynnym festiwalu Roskilde w Danii. W trakcie koncertu na widowni doszło wtedy do tragedii i, w wyniku nieszczęśliwego wypadku, życie straciło 9 osób. Choć zespół swym zachowaniem w żadnym stopniu się do tego nie przyczynił to jednak obarczany był moralną odpowiedzialnością za to, co się stało. Ten fakt był chyba dla członków Pearl Jam nawet boleśniejszy niż jakakolwiek kara, którą musieliby ponieść. Koniec końców, grupa została oczyszczona z niesłusznych oskarżeń, a efektem przeżyć z tego okresu stał się właśnie utwór „Love Boat Captain”. Jest on swego rodzaju rozliczeniem dokonanym po wydarzeniach, które postawiły pod znakiem zapytania dalsze funkcjonowanie zespołu. Oryginalnie, gdy kompozycja ta powstała, trwała aż 11 minut i była owocem jam session, jaką urządzili sobie na Hawajach Eddie z Boomem Gasparem. „Love Boat Captain” wydano jako jeden z singli pochodzących z albumu „Riot Act” a teledysk do tego utworu był jednym z z pięciu videoclipów promujących płytę i nakręconych w klubie Chop Suey w Seattle.
W warstwie lirycznej utwór odnosi się do najbardziej elementarnych potrzeb człowieka, a szczególnie do potrzeby bycia kochanym. Autor, w nawiązaniu do „All You Need Is Love” Beatlesów, stwierdza nawet, że właściwie jedyną rzeczą naprawdę potrzebną człowiekowi do życia jest właśnie miłość. Zresztą to fakt niezaprzeczalny i, szczególnie w obliczu nieszczęścia, które tu wspominane jest jedynie między wierszami ludzie zawsze szukają wsparcia i ciepła u bliskich. To punkt odniesienia dla każdego z nas. Mam wrażenie, że z wersów „Love Boat Captain” płynie właśnie zarówno owo ciepło, jak i wsparcie. Nie ma tu mowy o epatowaniu nieszczęściem, pompatycznych wyrażeniach czy nadmiarze słów. O tragedii z Roskilde Eddie pisze w sposób wyważony, a uważny słuchacz bezpośrednie nawiązanie do niej znajdzie w tekście tak naprawdę jedynie we fragmencie: „Lost nine friends we’ll never know, two years ago today”. Podczas występów Vedder zmienia liczbę określającą ilość lat, które minęły od tamtego feralnego zdarzenia. W tym roku minęło ich już osiemnaście. Dla członków zespołu nie jest to jednak wspomnienie, które odkłada się do archiwum i zapomina o tym, że sytuacja w ogóle miała miejsce. Z pewnością przyczyniła się ona do przewartościowania pewnych kwestii, szczególnie, że członkowie Pearl Jam są zawsze bardzo mocno wyczuleni na sprawy związane z bezpieczeństwem podczas swoich występów.
Bezpośrednio po tragedii na duńskim festiwalu muzycy spotkali się z bliskimi osób, które straciły wtedy życie. Było to dla nich wstrząsające i trudne emocjonalnie doświadczenie. Stone Gossard zaprzyjaźnił się z rodziną jednej z ofiar i niejednokrotnie podkreślał jak dużą wartość ma dla niego ta znajomość.
Wydarzenia podobne do tych, wspomnianych w „Love Boat Captain” zawsze zostawiają w człowieku trwały ślad, i – jak zwykło się kolokwialnie mawiać – nic nie jest już później takie samo. We mnie takie historie wywołują z jednej strony ogromny żal, a z drugiej – wielkie wzruszenie. Dobrze wiedzieć bowiem, że istnieją na świecie osoby, które nie pozostają obojętne na czyjeś cierpienie i dla których drugi człowiek jest ważny. Nawet jeśli stanowi on część falującego podczas koncertu, z pozoru anonimowego tłumu.